Uczestnicy wielopokoleniowego Framingham Heart Study, którzy osiągnęli wyższy poziom wykształcenia, starzeli się wolniej i żyli dłużej niż osoby z niższym wykształceniem. To główny wniosek nowego badania przeprowadzonego przez naukowców z Columbia University Mailman School of Public Health i The Robert N. Butler Columbia Aging Center.
Badania łączą wykształcenie z wolniejszym starzeniem się i dłuższym życiem
Wcześniej naukowcy wiedzieli, że osoby lepiej wykształcone żyją dłużej, ale nie do końca rozumieli dlaczego. Nowe badanie jest pierwszym, które łączy mobilność edukacyjną (czyli wzrost wykształcenia w porównaniu do rodziców) z tempem starzenia biologicznego i śmiertelnością.
Do pomiaru tempa starzenia się naukowcy wykorzystali opracowany przez siebie zegar epigenetyczny DunedinPACE, który analizuje DNA pobrane od uczestników badania. Wyniki pokazały, że dwa dodatkowe lata nauki spowalniają tempo starzenia się o 2-3%. Według wcześniejszych badań Belsky'ego, takie spowolnienie odpowiada mniej więcej o 10% niższemu ryzyku śmierci.
Kluczowe ustalenia:
- Dwa lata dodatkowej edukacji odpowiadały 2-3% wolniejszemu tempu starzenia się, mierzonemu za pomocą zegara epigenetycznego DunedinPACE.
- Spowolnienie tempa starzenia się odpowiadało około 10% zmniejszeniu ryzyka śmierci.
- Wyższe wykształcenie wiązało się ze zdrowszymi trajektoriami starzenia się, co tłumaczy częściowo dłuższe życie osób lepiej wykształconych.
- Wzór ten był podobny we wszystkich pokoleniach i w porównaniach między rodzeństwem.
Wpływ edukacji na zdrowie i długość życia
Naukowcy przeanalizowali dane 14 106 uczestników Framingham Heart Study i powiązali wykształcenie dzieci z wykształceniem ich rodziców. Następnie u części uczestników, którzy oddali próbkę krwi, obliczono tempo starzenia się za pomocą zegara DunedinpPACE.
"Nasze wyniki wspierają hipotezę, że działania promujące zdobywanie wykształcenia mogą spowolnić tempo starzenia się biologicznego i wydłużyć życie" - zauważa Graf, główna autorka badania. "Potrzebne są jednak dalsze badania, aby potwierdzić nasze odkrycia" - dodaje Belsky.
Korzyści płynące z wyższego wykształcenia
Osoby z wyższym wykształceniem doświadczają mniej problemów zdrowotnych i funkcjonalnych w miarę starzenia się. Oto kilka wyjaśnień tego zjawiska:
- Osoby z wyższym wykształceniem mają zazwyczaj lepszy dostęp do opieki zdrowotnej i informacji o zdrowiu.
- Są bardziej skłonne do dbania o swoje zdrowie poprzez zdrową dietę, regularne ćwiczenia i unikanie palenia tytoniu.
- Mają większe szanse na stabilną pracę i wyższy status społeczny, co wiąże się z mniejszym stresem i lepszym dostępem do zasobów.
- Są bardziej skłonne do angażowania się w aktywności społeczne i intelektualne, co może stymulować mózg i zapobiegać demencji.
Należy jednak pamiętać, że to tylko częściowe wyjaśnienie. Na długość życia wpływa wiele innych czynników, takich jak geny, środowisko i styl życia.
Ważne jest również, aby nie uogólniać tych wyników. Nie wszystkie osoby z wyższym wykształceniem będą żyć dłużej, a nie wszystkie osoby z niższym wykształceniem będą żyć krócej.
Inwestowanie w edukację - inwestycja w zdrowie
Wyniki badania sugerują, że wyższe wykształcenie może przyczyniać się do dłuższego życia poprzez spowolnienie starzenia się biologicznego. To obiecujące odkrycie, które może mieć wpływ na strategie promujące zdrowe starzenie się w społeczeństwie.