Multiwitaminy, na pierwszy rzut oka, jawią się jako łatwe rozwiązanie — jedna tabletka zawierająca wszystkie niezbędne witaminy i minerały, które utrzymają Cię w dobrej kondycji. Jednak, czy to naprawdę taka prosta sprawa? Choć multiwitaminy są jednymi z najpopularniejszych suplementów, zażywane codziennie przez znaczną grupę entuzjastów, liczącą na poprawę ogólnego zdrowia czy wzmocnienie odporności. Niemniej jednak skuteczność i konieczność przyjmowania multiwitamin to tematy ciągłej debaty. Zanim sięgniesz po tabletki, upewnij się, że naprawdę ich potrzebujesz.
Czy multiwitaminy są potrzebne?
W zdecydowanej większości przypadków multiwitaminy nie są konieczne. Dr Nisha Rughwani z Instytutu Opieki Geriatrycznej w Nowym Jorku twierdzi, że dla osób prowadzących zdrowy tryb życia i dbających o zrównoważoną dietę, multiwitaminy nie przynoszą wymiernych korzyści.
Badania wskazują, że korzyści z suplementacji witaminami są ograniczone, chyba że pacjent ma stwierdzony ich niedobór. Co więcej, pomimo iż niektórzy zgłaszają poprawę samopoczucia po przyjmowaniu multiwitamin, to rezultaty opublikowane ostatnio w czasopiśmie BMJ Open wykazuje, że nie przynoszą one mierzalnych korzyści zdrowotnych dla użytkowników.
Multiwitaminy w tabletkach a skutki zdrowotne
Multiwitaminy uważane są powszechnie za bezpieczne, to jednak przyjmowanie ich w nadmiernych ilościach może mieć negatywne konsekwencje. Niektóre składniki, takie jak witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, mogą gromadzić się w organizmie i osiągać toksyczne stężenia. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń producenta i nieprzekraczanie maksymalnych dawek dobowych.
Ponadto multiwitaminy mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, zaburzając ich wchłanianie lub działanie. Dotyczy to na przykład leków przeciwzakrzepowych, stosowanych w chorobach tarczycy czy przeciwcukrzycowych. Dlatego przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem.
Czy multiwitaminy dla seniorów to dobre rozwiązanie?
Z analizy dostępnych informacji wynika, że stosowanie multiwitamin przez seniorów wymaga rozwagi i ostrożności. Preparaty te nie zmniejszają ryzyka chorób serca, nowotworów ani spadku sprawności umysłowej. Dodatkowo istnieje zidentyfikowane ryzyko związane z nadmiernym spożyciem niektórych witamin i minerałów.
Wyższe dawki mogą prowadzić do problemów żołądkowych, uszkodzenia organów, a nawet zwiększyć ryzyko wystąpienia nowotworów. Wynika z tego, że nadmierne spożycie multiwitamin dla seniorów, których organizmy mogą być bardziej podatne na skutki uboczne, może być szczególnie niebezpieczne.
Czy multiwitaminy faktycznie poprawiają pamięć?
„Cudowne” rezultaty przyjmowania multiwitamin, o których wspomina m.in. medonet, przeprowadzone przez dr. Adama Brickmana z Uniwersytetu Columbia sugeruje, że codzienne przyjmowanie multiwitamin może wpływać korzystnie na pamięć osób starszych.
Jednakże istnieje istotny aspekt, który może wprowadzać wątpliwości co do obiektywności wyników — wspomniane badanie zostało częściowo sfinansowane przez firmę Haleon, która jest potentatem na rynku produktów zdrowotnych i witamin, m.in. marki Centrum.
W naukowym świecie finansowanie eksperymentów przez firmy, które mogą skorzystać na wynikach, może prowadzić do potencjalnego braku obiektywizmu. Wprawdzie samo badanie było częścią większej analizy klinicznej o nazwie COSMOS, prowadzonego przez Brigham and Women’s Hospital, to firma sponsorująca miała oczywisty interes finansowy w promowaniu korzyści związanych z przyjmowaniem multiwitamin. Ważne jest, aby zawsze krytycznie oceniać informacje, zwłaszcza te, które mogą wpływać na decyzje dotyczące zdrowia.
Czy warto brać multiwitaminy?
Naukowcy od dawna podkreślają, że dla osób bez udokumentowanego niedoboru witamin, korzyści z ich przyjmowania tabletek multiwitaminowych są znikome. Tylko w niektórych sytuacjach suplementacja może być wskazana — na przykład gdy stosujesz leki zwiększające ryzyko niedoborów lub przestrzegasz diety wykluczającej pewne składniki odżywcze.
Wtedy dobranie preparatu, zawierającego ten konkretny składnik, może być dobrym posunięciem. To samo dotyczy jednostek z chorobami wpływającymi na absorpcję składników odżywczych, takimi jak choroba zapalna jelit.
Suplementy witaminowe cieszą się dużą popularnością, to jednak nigdy nie zastąpią one zdrowej, zrównoważonej diety. Zbilansowane posiłki, bogate w owoce, warzywa, pełne ziarna i chude białko dostarczą naturalną porcję witamin i minerałów.
Podsumowanie
Pamiętaj, że „więcej” nie zawsze oznacza „lepiej”, jeśli chodzi o witaminy. Zanim sięgniesz po kolejną tabletkę, zastanów się, czy na pewno jej potrzebujesz. Jeśli nie masz specjalnych zaleceń żywieniowych, prawdopodobnie wystarczy, byś po prostu dbał o prawidłowe odżywianie. To najlepszy sposób na dostarczenie wszystkich witamin i minerałów.